Χρύσα Χατζή, 18-3-09

Αγαπητοί φίλοι,
Σας στέλνω δύο άρθρα που συνοψίζουν κατά τη γνώμη μου τα πιο ουσιαστικά ζητήματα σχετικά με τα γεγονότα του Δεκεμβρίου (αυτός ο χειμώνας διαρκεί πολύ…).
Το άρθρο του Γιάννη Βούλγαρη, Η απαλλοτρίωση του καταγγελτικού λόγου, http://www.tanea.gr/default.asp?pid=30&ct=19&artid=4495976 (Τα Νεα, 10.01.2009) που μιλά για τη:
«..ρητορεία μιας κοινωνίας της επετηρίδας που εξ ορισμού αφήνει τους νέους να περιμένουν στην ουρά, την ίδια στιγμή που τους εκθειάζει. Αυτή η σχιζοειδής στάση επιστρέφει στους νέους ωθώντας τους σε μια εξίσου σχιζοειδή απάντηση που αιωρείται μεταξύ αντιθεσμικής άναρθρης «εξέγερσης» και κομφορμισμού. Γιατί ακόμα και ο «καταγγελτικός λόγος» έχει απαλλοτριωθεί από τις κατεστημένες δυνάμεις…. Η πολύπλοκη κρίση που αποκαλύφτηκε σε όλες τις διαστάσεις κινδυνεύει να ισοπεδωθεί και να κλειστεί στο αίτημα του νόμου και της τάξης. Θα ήταν τεράστιο λάθος που θα καθιστούσε ενδημική την άναρθρη βία και την ένοπλη τρομοκρατία. Τον λόγο πρέπει να έχει πλέον, όχι το συντηρητικό ανακλαστικό, αλλά η Πολιτική….Και αν, γονείς, δάσκαλοι, καθηγητές, δεν βρίσκουμε μέσα στη σημερινή σύγχυση τα λόγια για να αρχίσουμε, ας ξεκινήσουμε εξιστορώντας τους τη ζωή της Κωνσταντίνας Κούνεβα.»
Επίσης, την Άποψη: Η κουλτούρα του φόβου, του Βασίλη Καρύδη, http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_15/03/2009_307709 (Καθημερινή της Κυριακής 15.03.2009):
«Την τελευταία δεκαετία, σταδιακά αλλά συστηματικά, το φαινόμενο της βίας εγκαταστάθηκε στις κοινωνικές δομές, έγινε ενδημικό φαινόμενο της καθημερινότητας….καταλήγει σε κοινωνική ένταση, την οποία το επίσημο σύστημα κοινωνικού ελέγχου φαίνεται ότι δεν μπορεί πλέον να διαχειριστεί. Διαμορφώνεται ένα έντονο αίσθημα ανασφάλειας, που οδηγεί στη συγκρότηση μιας «κουλτούρας φόβου». Ολα είναι υπό καθεστώς απειλής. Από τις εργασιακές σχέσεις και το περιβάλλον, μέχρι τη σωματική ακεραιότητα και τους πολλαπλούς κινδύνους για τα παιδιά και τη νεολαία. Υπό τις συνθήκες αυτές, η εμπέδωση μιας «κουλτούρας ελέγχου», όπου οι τρομοκρατημένοι πολίτες παραιτούνται οικειοθελώς από βασικά κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα, απέχει μόλις ένα βήμα. Οπως ένα βήμα απέχει ο «πόλεμος όλων εναντίον όλων». Αυτό δεν πρέπει να επιτρέψει η ελληνική κοινωνία. Εχει προσφυώς λεχθεί ότι «αυτό που πρέπει να φοβόμαστε είναι ο ίδιος μας ο φόβος». Δυσχερές ίσως, αλλά μονόδρομος.»
Τα παραπάνω αποσπάσματα αδικούν ενδεχομένως την πορεία του συλλογισμού, σας στέλνω τις ηλεκτρονικές συντεταγμένες των άρθρων γιατί, νομίζω, χάνετε αν δεν διαβάσετε τον Γ.Βούλγαρη για τον «σχιζοειδή μετεωρισμό και τη διπλή υποταγή στην ηγεμονία των άλλων» ή τον Β.Καρύδη για την ποιοτική μετάλλαξη της βίας.
Θα ήθελα, με βάση τα παραπάνω, να θέσω ως προβληματισμό στη συζήτηση την εξής γνώμη:
- Έχει ήδη διαμορφωθεί, «ανεπαισθήτως», μια ευρεία κοινωνική και πολιτική συναίνεση στο αίτημα επιβολής «νόμου και τάξης» που ανακυκλώνει ποικίλες μορφές, όχι μόνον άναρθρης, βίας
- Η σιωπή των περισσοτέρων (πανεπιστημιακών, δικηγόρων, του καθενός μας) έχει συμβάλλει σε αυτό
- Η σιωπή καταδεικνύει την αμηχανία όχι μόνον των εξ επαγγέλματος πολιτικών αλλά και ημών ως πολιτικών υποκειμένων να αναρωτηθούμε τι πρέπει να αλλάξει στον τρόπο που αναλύουμε, νομιμοποιούμε, στελεχώνουμε κλ.π τους δημοκρατικούς θεσμούς
- Ήδη ο όρος «Δεκεμβριανά» παραπέμπει στην ανάμνηση ενός μακρινού μύθου που δεν ζήσαμε –και ούτε τούτος ο Δεκέμβρης ήταν δικός μας, τουλάχιστον όσων μετρούν 40 και άνω χρόνια εξ ημών.
- Παραμένοντας στο επίπεδο των μύθων ή της εργαλειακής χρήσης τους: η συζήτηση μήπως το άσυλο ως θεσμική εγγύηση ακαδημαϊκής ελευθερίας έχει πλέον ξεπεραστεί, αφορά πρωτίστως τα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας. Το ερώτημα τιθέμενο από πολιτικούς και δημοσιογράφους και μάλιστα στην παρούσα συγκυρία αποπροσανατολίζει πλήρως τη συζήτηση περί βίας κι ασφάλειας. Εμένα με ενοχλεί το ότι κάποιοι θεωρούν ότι δικαιούνται να χτυπήσουν τον Γ.Πανούση για να τον σταματήσουν να μιλάει. Εάν τον χτυπούσαν στην ΕΣΗΕΑ ή αλλού, η σημειολογία του χώρου είναι δευτερεύουσα σε σχέση με την βίαιη καταστολή της ελεύθερης έκφρασης και την απόπειρα, εν μέρει επιτυχημένη, διάχυσης μιας κουλτούρας φόβου κι αυτολογοκρισίας.
- Δεν βρίσκω άλλη απάντηση στην πολιτική κρίση των Δεκεμβριανών από την πολιτική δράση, με όπλο το λόγο μας (και πάλι ημών ως πολιτικών υποκειμένων) εναντίον ενός διπλού πόλου (ή πολλαπλών, ανάλογα με τον ορισμό του κράτους) καταστολής συνταγματικών δικαιωμάτων- ναι, όχι μόνον των παραδοσιακών «ατομικών ελευθεριών». Ο Δεκέμβρης του 2008 μας θύμισε ότι πρέπει προηγουμένως να κοιταχτούμε στον καθρέφτη.
Αντί επιλόγου στις πρόχειρες αυτές σκέψεις, θα ήθελα να σας μεταφέρω την αίσθηση ότι τα σχόλια που έχουν γίνει «απέναντι» στον Δεκέμβρη, δεν τηρούν απλώς την απόσταση ως μεθοδολογικό προαπαιτούμενο ανάλυσης, αλλά ενσωματώνουν, εσωτερικεύουν το μήνυμα της απόρριψης των τρόπων, του forum δράσης και εν τέλει της ίδιας της συγκρότησης πολλών γενιών πολιτικών υποκειμένων. Το μήνυμα στο μπουκάλι στο πέλαγος του Δεκεμβρίου εξακολουθεί να είναι, όπως λέει και το ρεφραιν του τραγουδιού που σας στέλνω f**k you anyway http://www.youtube.com/watch?v=A4gBzUwo6Iw&feature=related
(έχει κακές λέξεις, αλλά σας το στέλνω γιατί είναι καλό τραγούδι και γιατί κάποιος έπρεπε να στείλει ένα τραγούδι σ’αυτό το blog).