Επανεκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας

Επανεκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας Του Στεφανου Ματθια* Καθημερινή, 29/07/2009 Η αξιωματική αντιπολίτευση εξήγγειλε ότι κατά την επικείμενη λήξη της θητείας του Προέδρου της Δημοκρατίας δεν θα συμπράξει στην επανεκλογή του. Οχι επειδή τον κρίνει ακατάλληλο για το αξίωμα αυτό, αλλά με τον αποκλειστικό σκοπό να καταστεί αναγκαία η προκήρυξη πρόωρων εκλογών. Ελπίζει ότι έτσι θα κατακτήσει την εξουσία, οπότε και θα προχωρήσει, ως κυβέρνηση, στην ανανέωση της θητείας του Προέδρου! Προτίθεται, δηλαδή, η αντιπολίτευση να χρησιμοποιήσει τη λήξη της προεδρικής θητείας ως μέσον εξαναγκασμού σε πρόωρη προκήρυξη εκλογών προκειμένου να καταστεί, όπως ελπίζει, κυβέρνηση. Πρόκειται για κλασική περίπτωση «κατάχρησης εξουσίας» (detournement de pouvoir) αφού η άρνηση σύμπραξης δεν συναρτάται προς την καταλληλότητα του προσώπου του Προέδρου, αλλά υπαγορεύεται από σκοπό ξένο και άσχετο, την πρόωρη αναρρίχηση της αντιπολίτευσης στην κυβέρνηση. Η έννοια της «κατάχρησης εξουσίας» αναπτύχθηκε ιδίως στο διοικητικό δίκαιο όπου καθιερώθηκε ως λόγος ακύρωσης διοικητικών πράξεων που υπαγορεύθηκαν από σκοπό διαφορετικό από εκείνο για τον οποίο είχαν νομοθετηθεί. Απηχεί όμως γενικότερη αρχή του δικαίου και εφαρμόζεται, υπό συγγενικές ονομασίες, σε όλη την έκταση της έννομης τάξης. Εχει, λοιπόν, πεδίο εφαρμογής και στο συνταγματικό δίκαιο, όταν πράξη ή παράλειψη συνταγματικού οργάνου, όπως είναι και το κόμμα, εμφανίζει τα ως άνω χαρακτηριστικά. Μια κακή συνταγματική παράδοση ανέχεται στη χώρα μας τέτοιες ή ανάλογες πρακτικές. Και η έλλειψη Συνταγματικού Δικαστηρίου καθιστά αδύνατο τον αποτελεσματικό έλεγχο τέτοιων μεθοδεύσεων. * Ο κ. Στέφανος Ματθίας είναι επίτιμος πρόεδρος του Αρείου Πάγου.