Γ. ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ[1]

Το φαινόμενο της έλλειψης κανονιστικών πράξεων υπάρχει σ’ όλες τις περιοχές που δραστηριοποιείται η κυβέρνηση και η διοίκηση. Η μη έγκαιρη έκδοσή τους οδηγεί στη ματαίωση ουσιαστικά της βούλησης του νομοθέτη. Με άλλα λόγια η κυβέρνηση παρακάμπτει τη Βουλή και επιβάλλει τη δική της αναρχική και αδιέξοδη βούληση του να μη συμπληρώνεται το θεσμικό πλαίσιο με τις προβλεπόμενες στο νόμο κανονιστικές πράξεις. Οι πράξεις δεν είναι απόρροια αναγκών που επισημαίνει ο Υπουργός, είναι απόρροια ρητής διατύπωσης στο νόμο και άρα τηρούν το νόμο και υπό την έννοια αυτή ακριβώς πρόκειται για ένα άκρως παθολογικό φαινόμενο, όπου η διοίκηση αντιστρατεύεται και ματαιώνει τη βούληση του νομοθέτη.

Τα παραδείγματα, στο ΥΠ.Ε.ΧΩ.ΔΕ είναι τόσα πολλά, που δεν μπορεί κανείς ούτε να τα εντοπίσει ούτε να τα αναδείξει. Πρόκειται για μία άναρχη περιοχή, κυριολεκτώ, η οποία περιφρονεί απολύτως τη βούληση του νομοθέτη. Πάρτε την οδηγία για τα νερά. Μήπως έχουμε εθνική νομοθεσία που εναρμονίζεται με την κοινοτική νομοθεσία; Δεν έχουμε καταδικαστεί για ορισμένες από τις πλημμέλειες που εντόπισε η επιτροπή; Και φυσικά όχι για όλες. Δεν έχουν παρέλθει τόσα χρόνια; Δεν έχουν παρέλθει οι προθεσμίες χάριτος και δεν έχουμε ακόμη εναρμονιστεί με την οδηγία; Τι περιμένουμε; Να σας πω παραδείγματα ων ο αριθμός ουκ έστι, στα οποία δεν είναι δυνατή η ανάπτυξη, παραγωγικής ή άλλης, ακόμη και φιλικής στο περιβάλλον, λόγω έλλειψης νομοθεσίας.

Ένα απλό παράδειγμα: Πώς θα γίνουν υδροηλεκτρικά έργα, όταν δεν υπάρχει σχέδιο διαχείρισης των υδάτων κάθε υδάτινης περιφέρειας, όταν όλα είναι διάτρητα και τα υπουργεία δίνουν άδειες για υδροηλεκτρικά έργα;

Δεύτερο παράδειγμα, οι υγρότοποι – αφήστε να μιλήσω γιατί είναι πολλές οι αμαρτίες που βαρύνουν το Υπουργείο Περιβάλλοντος.

Παρέστην ο ίδιος προσωπικά, κατόπιν παράκλησης του Πρωθυπουργού και με κόπο κάναμε μια σύσκεψη με συναρμόδιους Υπουργούς για να εναρμονίσουμε την ελληνική νομοθεσία στους υγροτόπους και δημοσιεύτηκε η υπουργική απόφαση του ’98.. Αυτή ήταν εν επιγνώσει συμβατική και απρόσφορη να εναρμονίσει την ελληνική με την κοινοτική νομοθεσία. Διαγράφηκε όμως μια καταγγελία και μια προσφυγή. Μας ήλθε όμως η αμέσως επόμενη. Διότι από την κοινότητα δεν γλυτώνεις. Όσο δε, γίνεσαι πιο αδύναμος, όπως είναι η σημερινή Ελλάδα, και αν θέλετε να το συζητήσουμε, τόσο περισσότερο δεν γλυτώνεις.

Δέστε τις εκκρεμότητες στο δικαστήριο. Αριθμείστε τες και εντοπίστε πόσες από αυτές είναι περιβαλλοντικές. Τι λέει το ΥΠ.Ε.ΧΩ.ΔΕ; Ο Υπουργός βεβαιώνει κάθε φορά τη Βουλή, όταν τίθεται θέμα, ότι το υπουργείο έχει προσαρμοστεί και έχει εναρμονίσει όλη την κοινοτική νομοθεσία. Να σας φέρω πρακτικά Βουλής. Με συγχωρείτε, τι κάνει το ΥΠ.Ε.ΧΩ.ΔΕ; Δηλαδή ο Υπουργός, ο Υφυπουργός, ο Γενικός Γραμματέας που δεν είναι εδώ. Έχουμε όλοι όσοι είμαστε παρόντες μια οξυμμένη περιβαλλοντική ευαισθησία. Ο καθένας από εμάς έχει μια προϊστορία στον αγώνα για την αειφόρο ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος. Παρατηρούμε λοιπόν και διαπιστώνουμε ότι το ΥΠ.Ε.ΧΩ.ΔΕ από τη σκάλα του κακού οδηγείται στη σκάλα του χειρότερου. Ουδέποτε ήταν αναμάρτητο. Δεν θέλουμε να συγκαλύψουμε πληγές που υπήρχαν και σε περιόδους κυβερνήσεων από άλλους κομματικούς χώρους. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Πώς να την αρνηθεί κανείς;

Εδώ βλέπουμε μια ολόκληρη περιοχή του υδάτινου ακίνητου πλούτου της χώρας, των λιμνών, και υγροτοπικών συστημάτων πλημμελώς ρυθμισμένη και πλήρως αναρχούμενη. Πλήρως αδιοίκητη. Μην μου πείτε ότι υπάρχουν φορείς διαχείρισης. Μην μου πείτε ότι οι φορείς διαχείρισης λειτουργούν. Μην μου πείτε ότι έχουν στοιχειωδώς τις πιστώσεις για να ανταποκριθούν στην αποστολή και τα καθήκοντά τους. Μην μου πείτε ότι τα μέλη των φορέων διαχείρισης δεν διορίζονται με κομματικά κριτήρια. Μην μου πείτε ότι δεν επιλέγονται για να μην διαχειριστούν τον φορέα. Μην μου πείτε ότι δεν έχουν κανένα τεχνολογικό εξοπλισμό. Μην μου πείτε ότι δεν έχουν αποκοπεί όλα τα προγράμματα έρευνας στην περιοχή του περιβάλλοντος. Πρέπει να απαντήσουμε όλοι. Και εμείς που είμαστε εκτός υπουργείου, αλλά και τα στελέχη που εκ της θέσεώς των στο υπουργείο, έχουν μεγαλύτερη ευθύνη.

Ποια είναι η θέση του αρμόδιου Υπουργού; Ποια είναι η στελέχωση του ΥΠ.Ε.ΧΩ.ΔΕ στον τομέα του περιβάλλοντος; Ένα τμήμα, αυτό του φυσικού περιβάλλοντος υπάρχει, και τρία των περιβαλλοντικών μελετών. Τίποτε άλλο.

Ζούμε σε μια κοσμογονία περιβαλλοντικού δικαίου, αναμόρφωσης των θεσμών, ευαισθητοποίησης της κοινωνίας των πολιτών και δεν έχουμε τα στοιχειώδη εργαλεία για να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα. Ποιος είναι ο υπεύθυνος, αν δεν είναι το υπουργείο;


[1] Παρέμβαση Γ.Παπαδημητρίου στην ημερίδα που διοργάνωσε στις 12-12-2008 ο Συνήγορος του Πολίτη, με θέμα: Η προστασία των λιμνών. Από τον κοινόχρηστο χαρακτήρα στη διαφύλαξη του οικοσυστήματος.